Onze eerste outreach en uitje

Hoi allemaal,

Maandagmiddag konden we dus weer op internet en hebben we ons 5e verslag vanuit Malawi geplaatst. ’s Avonds waren we uitgenodigd bij de 3 Hollandse jongens. We waren zeer benieuwd wat ze voor ons hadden laten koken door hun kok Victor! En we werden niet teleurgesteld! Hij had rijst met groentesaus en kip voor ons klaargemaakt en als toetje echte, Hollandse pannenkoeken met stroop!! Oh wat was dat heerlijk! We hebben een leuke avond gehad. (met kaarslicht, want natuurlijk was er weer een powercut…)

Afgelopen dinsdag zijn we voor het eerst op outreach geweest! En het was echt super leuk! Outreach houdt in dat we met een team van verpleegkundige en verpleegkundestudenten met een ambulance naar de kleinere dorpjes gaan en daar de primaire zorg verlenen. Om 8 uur werden we op de parkeerplaats van het ziekenhuis verwacht. We waren iets aan de late kant voor ons gevoel dus we liepen er snel heen. Onderweg werden we nog opgehouden door een aantal 1e jaars nursingstudents die ons vol enthousiasme gedag wilden zeggen, maar sorry jongens, we moeten door want we gaan op outreach!

Toen we bij de parkeerplaats aan kwamen stonden er drie 2e jaars verpleegkundestudenten (te herkennen aan het paarse strookje stof op hun uniformen) te wachten bij een auto en dat was het.. Verder niemand te bekennen… We hebben ons maar aan hen voorgesteld en vroegen of zij ook stonden te wachten voor de outreach. Dat was het geval dus we hebben ons maar bij hen geïnstalleerd op de stoeprand. Niet veel later kwam ook Maria (de Noorse verpleegkundige) met haar vriendin er aan en voegde zich bij ons. Ook zij zouden meegaan. Toen was het wachten op de chauffeur en de verpleegkundige die we nog steeds niet gezien hadden. Om ongeveer half 9 kwam er iets meer actie en werden er wat spullen ingeladen in de ambulanceauto. (lees jeep, met uitklapbare bankjes aan de zijkant) De chauffeur was gearriveerd en ook de verpleegkundige kwam er aan lopen. Om tien over half 9 stapte we uiteindelijk in de auto en om kwart voor negen reed de ambulance met 12 man en een aantal boxen met medicatie, spuiten en naalden er in naar het dorpje wat we die dag zouden bezoeken. Het eerste gedeelte ging nog over de asfaltweg van Nkhoma richting Lilongwe, maar al gauw sloegen we rechts af van de verharde weg af een zandweg op en toen begon het echte Afrikagevoel bij ons op te komen! We hobbelden er heerlijk op los en hebben menigmaal ons aan elkaar vast moeten grijpen om niet bij elkaar op schoot gestuiterd te worden. Na slechts een kwartiertje rijden kwamen we al bij het dorpje aan. Daar werden we al door een hele horde moeders met kinderen opgewacht en we werden door sommige kinderen aangekeken en bewonderd alsof ze nog nooit een blanke gezien hadden. (wat waarschijnlijk ook het geval was..) Met de boxen en dozen liepen we een bakstenen gebouwtje in wat al gauw overbevolkt werd door de vrouwen met de kinderen op hun rug die zo snel mogelijk aan de beurt wilden komen. Wij hebben ons met Maria en haar vriendin bij een tafel geïnstalleerd en Maria legde uit dat wij de kinderen zouden onderzoeken, desnoods medicijnen voorschrijven en eventueel doorverwijzen naar het ziekenhuis. Oh ja en de polio 1 vaccinatie kon niet gegeven worden, want die was out of stock helaas..
Dus daar gingen we dan. Eerst het healthpaspoort van het kindje bekijken. Kijken wanneer het geboren is, of het gegroeid is sinds de laatste keer en of het nog vaccinaties moet hebben. Dan lichamelijk onderzoeken. In de vingertjes knijpen en in de oogzakjes kijken of het geen bloedarmoede heeft, vragen of het kindje koorts heeft, hoest en of het diarree heeft. En dat allemaal in Chichewa! Gelukkig spreekt Maria al een aardig woordje Chichewa en kwamen we er in de meeste gevallen wel uit. Er waren ook best veel kinderen met een navelbreuk. Daar kon nu niks aan gedaan worden en ze hebben er ook geen last van, maar ze moeten er later wel aan geholpen worden. Voelt wel raar hoor, om door zo’n dun stukje vel de darmen al te voelen!! Een aantal kindjes moesten we doorverwijzen naar het ziekenhuis en dat betekend voor deze mensen, minstens een paar uur, zo niet een dag of dagen, lopen met het kind om dan te hopen dat het in het ziekenhuis geholpen kan worden. Er waren echter gelukkig ook veel gezonde kinderen en de één was nog schattiger dan de ander! De moeders proberen ook allemaal om het kind even naar de blanke te laten kijken, want zo vaak krijgen ze die niet te zien! Als ze die dus gezien hebben is het best bijzonder.. Toen we om kwart voor 11 klaar waren, het gebouwtje leeg was en de baby’s allemaal geholpen waren moesten wij nog even wachten tot de anderen klaar waren met vaccineren. In die tijd stroomden er steeds meer kinderen naar het gebouwtje toe en dronken wij ons flesje water uiteindelijk onder de blik van wel minstens 20 paar kinderogen leeg. Toen we om 11 uur ongeveer weer vertrokken werden we door veel kinderen uitgezwaaid. Het was echt een superervaring om dit te doen en we kijken erg uit naar volgende week!

Woensdag zouden we naar Lilongwe om ons te registreren bij de Nuring counsel, maar de matron is het niet “gelukt” (lees: waarschijnlijk vergeten) om een afspraak te maken. Vorige week zei ze dat ze die zou maken, maar nog steeds niet gelukt… Wij werden er een beetje sacherijnig van.. ZIJ willen dat WIJ ons registreren, maar erg moeite lijken zij er niet voor te doen… Toen besloot Mirjam om het zelf maar eens te proberen. Dus het nummer van de nursing counsel gebeld en gevraagd of we een afspraak konden maken voor volgende week dinsdag. En wat denk je? ‘Natuurlijk! Geen probleem! Hoe laat wilt u? Tien uur? Prima! Tot volgende week!...’ Afijn we gaan het dus volgende week woensdag nog maar eens proberen om ons te registreren. We moeten echter wel naar Lilongwe voor boodschappen, want we kunnen hier wel wat kopen op de markt, maar dan wordt het wel heel eentonig, met aardappels, rijst, uien, tomaten en oh ja nog meer tomaten!!

Woensdag zijn we dus maar gewoon weer naar stage gegaan. We hebben gewerkt tot 11 uur en toen zijn we naar het guesthouse teruggegaan om te lunchen. Wendy voelde zich weer niet zo heel erg lekker, dus die bleef ’s middags thuis. Mirjam is om 12 uur naar een soort bijscholing gegaan over Neonatal resuscitation. Letterlijk vertaald: Neonatale weer tot leven wekken. We kregen dus cursus in wat je met een pasgeborene moet doen als de hartslag te laag is of er zelfs helemaal niet is en het niet ademt. We hebben geleerd welke stappen je dan moet ondernemen. Ook hebben we geoefend met het reanimeren en beademen van neonaten op poppen die Barbara, de Amerikaanse arts die het organiseerde, had meegenomen. Al met al was het allemaal zeer interessant om te zien, horen en te doen. ’s Middags is Mirjam nog weer even terug gegaan naar de afdeling, maar daar was weinig te doen. Rond half 4 zijn we nog op het internet gegaan en hebben we weer mails kunnen openen en opslaan en foto’s kunnen plaatsen op de site.

’s Avonds hadden we iedereen uitgenodigd om bij ons in het guesthouse te komen eten. En dat was best gezellig, maar ook wel improviseren om voor 18 mensen te koken!! We hebben al onze ingrediënten bij elkaar gegooid en hadden uiteindelijk een enorme pan met spaghetti en tomatensaus met gehakt en wat groente erdoor. Ook hadden we er nog een salade bij gemaakt. Maria en Jenny namen het zelfgemaakte dessert mee: brownies en een heerlijke mangocake. Dus het eten was zeer geslaagd en ondanks dat de woonkamer echt propjevol zat, was het wel super gezellig met zo’n grote groep.

Donderdag hebben we weer stage gelopen en het was erg rustig op de afdeling. Daarom hebben we ’s middags ons fototoestel maar meegenomen en hebben wat plaatjes geschoten van het ziekenhuis. Ook zaten er buiten nog een aantal guardians die erg enthousiast werden zodra ze ons zagen met een fototoestel en we werden met veel gelach en geschreeuw onthaald en er werd geposeerd om foto’s te maken. De kinderen werden naar voren geduwd om ook een foto van te maken en als ze die dan terugkeken op ons toestel begonnen ze nog harder te gillen en te lachen. De kinderen vonden het alleen wat minder leuk dan de moeders en kropen huilend weg achter de rokken van de vrouwen. De foto’s komen op de site!!
’s Avonds was er een meidenavond bij Rhona (engelse arts), Jesse (Amerikaanse docent) en Isabel (komt uit Luxemburg en werkt in het oogziekenhuis) thuis. We hadden pizza’s besteld bij Victor, een Malawier die sinds vorige week pizza’s bakt op de donderdagen die je kunt bestellen, en zouden ook nog een film gaan kijken. Maar we hebben zo lang zitten kletsen dat we dat maar uitgesteld hebben tot de volgende keer. Oh ja en we hadden ’s avonds ook geen water meer… Dat defect hebben we ook nog wel eens last van.

Vrijdag hebben we “uitgeslapen” tot 8 uur en toen hebben we ons klaargemaakt voor vertrek naar Lilongwe met de minibusjes. Dat wil zeggen, genoeg water meenemen, paspoorten mee, koeltasjes mee voor het vlees en de yoghurt op de terugweg, onze rugtassen en genoeg geld. Er kwam nog steeds geen water uit de kraan.. Hopen dat het ’s middags als we thuis zijn wel weer water is…
Om kwart voor negen liepen we naar de minibusjes en er stond er al een te wachten voor het ziekenhuis. We werden warm onthaald door de begeleider van de minibus en hebben ons, nadat we de 2 euro hadden betaald, erin gewrongen. Er zaten al drie mensen in. Na een tijdje reden we achteruit van de weg af, keerden en reden richting de markt van Nkhoma waar we nog weer tot ongeveer half tien hebben gewacht tot het busje vol zat (ongeveer15 passagiers inclusief de bestuurder en degene die het geld int) en toen reden we echt richting Lilongwe. De rit duurde al met al 1,5 uur. Tijdens de rit zijn we ongeveer 15 keer gestopt om nog weer mensen in en uit te laten stappen en wij moesten een keer overstappen in een andere minibus. Waarom geen idee… En oude busjes zijn het! De bekleding is helemaal kapot en het schuimrubber komt er helemaal door. De deur van de minibus waarin we op de heenweg zaten zat er echt heel los in en hing soms nog op een kier open. Deze busjes zouden in Nederland in de jaren 90 al niet meer door de APK komen... Om half 12 kwamen we aan in Lilongwe en zijn we richting de shoprite gelopen. Tenminste dat dachten we.. We hebben echt enorm omgelopen, maar daar kwamen we pas achter toen we al bijna halverwege waren en toen besloten we maar door te lopen. Uiteindelijk hebben we een uur en een kwartier in de blakende middagzon gelopen voordat we bij de shoprite kwamen en het was HEET!!! We zijn eerst bij de ‘Luv dat Chicken’ neergeploft hebben een cola besteld en patat. Dat hebben we eerst op ons gemakje zitten verobberen en toen onze bezwete, zere voetjes weer wat opgeknapt waren zijn we de shoprite alvast ingelopen om twee flesjes water te kopen. Daarna zijn we naar de bank gelopen om geld te pinnen en toen nog even naar het internetcafé. Toen we daar klaar waren zijn we weer terug gegaan naar de shoprite en hebben we de grote boodschappen gedaan. Om half 3 liepen we weer terug naar het minibusterrein waar we weer een minibusje richting Nkhoma moesten zien te vinden. Gelukkig liepen we nu wel in één keer goed en waren we er met 20 minuutjes. Aangekomen bij het mimibusstation waar echt een paar honderd, zo niet duizend halfgare minibusjes staan die allemaal naar een verschillende bestemming gaan, begonnen we ons af te vragen hoe we ooit het goede busje konden vinden. Gelukkig kwamen er gelijk al een aantal mensen op ons af lopen zodra we het terrein opliepen die ons vroegen: ‘Where to?!’ Nou naar Nkhoma!! Oké geen probleem loop maar mee!! Vlakbij het busje werd er even hard Azungu geschreeuwd en er waren gelijk 3 paar helpende handen die ons het juiste busje in hielpen. Wij waren de eerste die er in kropen, dus we stelden ons er op in dat het nog wel even zou duren voordat we weg zouden rijden. In de tijd dat we stonden te wachten kwamen er allemaal verkopers langs. We hebben schoenen voorbij zien komen, wasknijpers, ijsjes, boterhamzakjes met gekoeld water en zelfs een keukenmes werd er aangeboden. Best wel eng als dat naar je toegestoken wordt met de vraag of je het wilt kopen.. Blijkbaar was de politie het daar mee eens, want die gaf de beste man een vriendelijke waarschuwing en liep toen verder. In Nederland staan we al te zuchten als de bus 5 minuten te laat is, hier waren we blij dat die met een half uurtje al gevuld was met mensen en we dus konden vertrekken. Onderweg zijn we nog een aantal keer gestopt, maar niet zo vaak als op de heenweg. Het record aantal mensen in ons busje was 24 en dat is best wel krap!! Tijdens de stops waarin de mensen in en uit kunnen stappen komen er gelijk allerlei verkopers op de busjes af die je door de ramen ook weer dingen proberen te verkopen en hoe vaak je ook ‘No thank you’ zegt, ze blijven aandringen. We overwegen de volgende keer de woorden op ons voorhoofd te schrijven zodat we niet steeds op een antwoordapparaat lijken. En als je dan niks wilt kopen vragen ze ‘How many sisters do you have?’ Sisters? Gaat je niks aan! ‘Oké how many brothers?’, gaat je ook niks aan! Ook komen ze met de meest zielige verhalen over hoe arm ze wel niet zijn en dat ze geld nodig hebben. En als je niet luistert krijg je een tik op je arm om de aandacht te krijgen. Natuurlijk werden wij als enigste twee blanke mensen in het busje het meest lastig gevallen en de andere passagiers lachten ons daar openlijk om uit. Ach dat overleven we ook wel weer. Om half 5 kwamen we helemaal bezweet en rood van het stof weer aan in Nkhoma en verlangden we alleen nog maar naar een douche!! Één probleem: er was nog steeds geen water en ook konden we vanavond weer een powercut verwachten vanaf half 6. Tja das Afrika zeggen ze… We hebben toen maar een broodje geroosterd en water gekookt voor een cup a soupje voordat de stroom uit zou vallen en daarna een grote emmer water, die al gevuld in de keuken stond, meegenomen naar de douche en ons daar mee gewassen. We kunnen jullie vertellen, er kwam zwart water vanaf… Na een dagje Lilongwe en zeker als je met de minibus gaat, ben je VIES.. Om zes uur waren we gewassen en om vijf over 6 viel de stroom weer uit. Gelukkig kunnen we er nu wel om lachen, maar als dit in onze eerste week gebeurd was, waren we gillend gek geworden!

Vandaag zijn we vroeg opgestaan. Om vijf uur ging onze wekker, want we gingen de Nkhomaberg beklimmen!! Ondanks dat we vroeg opstaan hier gewend zijn en we bijna niet meer anders kunnen is vijf uur toch wel erg vroeg, maar we hebben ons uit bed gesleept en met de andere mensen uit het guesthouse ontbeten. De watchman die ons huis bewaakt en ook onze gids zou zijn naar boven stond al klaar: ‘Me mountain!!’, riep hij. Jaja, we komen er aan! 3 liter water meegenomen, onze fototoestellen, ons goed ingesmeerd met zonnebrand en daar gingen we. Om tien over 6 liepen we bij het guesthouse weg. In het begin viel het nog wel mee, maar al gauw begonnen we behoorlijk te stijgen en liepen we puffend en hijgend achter onze gids aan die het op teenslippertjes deed. Na een uur kwamen we bij de hut waar je voor een schijntje ook kunt overnachten en hebben we even gepauzeerd. We hadden een prachtig uitzicht en de gids heeft ons de hut ook nog laten zien. Zag er prima uit! De broer van de gids woonde daar ook permanent omdat toch iemand de hut een beetje moet onderhouden en ze wisselden elkaar daar af met het gidsen. Debby besloot daar om bij de hut op ons te wachten, want het was voor haar toch wat te veel inspanning vond ze. Mag ook wel, want ze is 61 hoorden we van Kim en Floor, dus we hadden al diep respect dat ze zo ver met ons mee was. Ze kreeg van de broer van de watchman de sleutel van de hut, voor het geval ze bang was voor wilde dieren, dan kon ze daar inschuilen.. Er schijnen daar hyena’s te zitten, maar we hoefden niet bang te zijn, want overdag houden ze zich schuil. ’s Nachts echter komen ze wel naar beneden de berg af en zelfs het dorp in.. Goed onze watchman ging dus weer naar beneden en zijn broer nam het over. Gewapend met een hakmes ging hij ons voor toen begon een heuse klim naar boven. De zon brandde behoorlijk, maar er stond ook een behoorlijk windje, dus was het daardoor zowaar aangenaam weer om te klimmen. Onze nieuwe gids deed het ook erg goed. Hij hield goed rekening met ons tempo, waarschuwde voor bepaalde stukjes om voorzichtig te zijn en hield regelmatig even een korte pauze, omdat als je moe was fouten ging maken. Aldus de gids. Na nog weer een uur klauteren en klimmen kwamen we boven op de top aan en werden we beloond met een prachtig vergezicht alle kanten op! We stonden echt op het topje van de berg en konden heel ver kijken. Een prachtig gezicht!! We hebben er behoorlijk wat plaatjes geschoten en zelfs de gids heeft een groepsfoto van ons gemaakt met bijna alle toestellen. Hij heeft waarschijnlijk nog nooit zo veel fototoestellen vastgehouden in zijn leven.. Toen we weer uitgerust waren en we genoeg foto’s gemaakt hadden zijn we weer naar beneden gelopen. Bij de hut hebben we Debby weer opgepikt die ondertussen gezelschap had gekregen van nog twee andere blanke mensen die ook de berg wilden beklimmen. Ze had zich dus prima vermaakt. Met z’n allen zijn we toen weer naar beneden gelopen. De gids bleef achter bij de hut, maar de weg naar beneden sprak voor zich en verdwalen konden we toch niet. Onderweg naar beneden hebben we zelfs onze eerste aap gezien! Hij leek erg op de bavianen die je in de dierentuin ziet. Lopend naar beneden fantaseerden we allemaal van een heerlijke douche om weer schoon te worden, maar toen we om tien voor tien weer bij het guesthouse aankwamen werd ons gelijk verteld dat het water nog niet terug was en er ook weer een powercut was.. Helaas, dat is Afrika.. We hebben toen maar weer bakken water meegenomen naar de douche en ons op die manier weer gewassen. Bij het toilet staat inmiddels een zinke emmer met water om door te kunnen spoelen. Er schijnt iets aan de hand te zijn met de pomp en daarom hebben we geen water. Als je nu aan ons zou vragen wat we liever hadden: geen water of geen elektriciteit.. Nou dan kiezen wij toch voor de elektriciteit. Liever wel stromend water en gewoon je toilet door kunnen spoelen en douchen, dan je moeten behelpen met een gelkookstel en kaarsen. Licht en warmte kun je maken, water niet… Afijn, we hebben ons er maar bij neergelegd en op zich op die manier douchen is ook wel te doen, het is alleen wat behelpen..
Om 12 uur waren we alle twee bekaf en hebben we even een uiltje geknapt tot 13:00. Daarna was gelukkig de stroom weer terug en hebben we heerlijk een eitje gebakken, een cup a soupje gemaakt en een broodje geroosterd. Toen snel onze laptops aan de stroom en nog wat mails en verslagen voor het thuisfront typen en zometeen gaan we weer naar Jan en Trudi om de sleutel van zijn kantoortje te halen en hopen we weer op het internet te gaan.
Nou tot schrijfs maar weer!!

Liefs, Wendy en Mirjam